Tuvalet eğitimi, çocuğun başka birinin yardımına ve hatırlatıcısına ihtiyaç duymadan kendi başına yapabileceği bir beceriyi kazanması olarak tanımlanmaktadır. Tuvalet eğitimi hem çocuklar hem de ebeveynler için heyecan verici ve değerli bir gelişim adımıdır. Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Ayşe Şahin çocuklara tuvalet eğitiminde sık yapılan hataları anlattı. Çocuklarda tuvalet eğitimi sürecinin detaylarını gelin birlikte inceleyelim.
Çocuklar ilk başta tuvalet eğitiminin amacını anlamakta zorlanabilirler. Tuvalet eğitimi çocukluk döneminde kazandırılması gereken en değerli alışkanlıklardan biridir.
Tuvalet eğitiminin gerçek zamanlı ve doğru bir şekilde verilmesi çocuğun ruhsal gelişimi için çok değerlidir. Tuvalet eğitimi sürecinde yapılan hatalar ileriki dönemlerde çocuğun kişiliğini olumsuz etkileyebilecek sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle ebeveynlerin bilinçli davranması, çocuğu önceden zorlamaması, yanlış uygulamalardan ve süreci zorlaştıracak davranışlardan kaçınması çok değerlidir. Çocuğa karşı sakin ve baskıcı olmayan bir tavırla tuvalet eğitimine başlamak çok değerlidir. Çocuğu yavaş yavaş tuvalete kendi kendine gitmesini sağlayacak bir tavırla eğitmelisiniz.
Çocuklar kaç yaş aralığında tuvalet eğitimi alabilir?
Çocukların tuvalet eğitimine başlayabilmeleri için öncelikle kas gelişimlerini tamamlamış olmaları gerekmektedir. Ayrıca çocuğun kendisi hakkında rahat konuşabilme becerisi de yeterli düzeyde olmalıdır. Anne-baba tuvalet eğitimi için çok ani ve hızlı girişimlerde bulunursa bu girişim başarısızlıkla sonuçlanabilir ve çocuk tuvalet eğitimine karşı olumsuz tepkiler ve davranışlar geliştirebilir. Uzman Klinik Psikolog Ayşe Şahin, çocukların tuvalet alışkanlığını genellikle 18-36 aylıkken edindiklerini belirtti. Çocuklar ortalama 20 aylık olduklarında tuvalet eğitimine başlayacak kadar olgun sayılabilirler. Ancak bazı çocuklar 18. ayda, bazıları 24. ayda bu olgunluğa ulaşır. Bireysel farklılıklar göz önüne alındığında çocuklarda tuvalet eğitiminin tam olarak kazanılması 3 yaşına kadar devam edebilir diyebiliriz.’ söz konusu.
Çocuğunuzun tuvalet eğitimine hazır olup olmadığını nasıl anlarız?
Çocuğunuzun tuvalete ilgisi başlayana kadar bekleyin. 18 ay ile 30 ay arasında tuvalete ilgi göstermeye başlamamışsa çocuğunuzun dikkatini tuvalete çekmeniz faydalı olacaktır. Eğitim düzeyinde öncelikle çocuğu tuvalet süreci ile göstererek tanıştırmak gerekir. Kullanımı kolay, yani giyip çıkarması kolay olan kıyafetleri seçmekte fayda var. Çocuğunuzla kısa süreli oturmayı deneyin, önce giyinin, sonra bezini çıkarın ve ardından bezini çıkarın.
fiziksel belirtiler
Kuru uyanma (gece kuruluğu)
Gün içinde 2 saatten fazla kuru kalmak
Islak bez sayısında azalma
Oturma, çömelme, yürüme gibi hareketleri rahatlıkla yapabilme
Pantolonunu giyebilme
Yaş ve kuruyu ayırt edebilmek
Zihinsel Belirtiler
Çalışmaya başlamadan önce çocuğunuzla göz teması kurarak konuşmalısınız.
Çocuğunuzla göz teması kurarak bahis hakkında konuşmalısınız. Psikolog Ayşe Şahin, ‘Büyüdü ve yetişkinler gibi bezine değil tuvalete idrar ve kakasını yapabilecek bir duruma geldi denilebilir. Artık giydirilmeyeceği de belirtilebilir. Tuvalete gitme, klozetin kapağını açma, pantolonunu indirme, oturma, sifon çekme gibi davranışları nasıl yapması gerektiğini model olarak göstermesi faydalı olacaktır.’ söz konusu.
Tuvalet eğitiminde bu hataları yapmayın!
İlk kural asla pes etmemektir. Tamamen tuvalete gitmeniz ne kadar sürerse sürsün, geri adım atmayın. Geri adım atmak, yeniden eğitim sürecini karmaşıklaştıracak ve çocuğunuzun tuvalet konusunda kafasını karıştıracaktır. Bezi tamamen bırakıyorsanız, orta sırada dahi olsa bir daha bez bağlamayın.
Çocuğunuzun tuvalet eğitimini çok kısa sürede kazanacağı beklentisiyle değil, sabırla ve sakin bir şekilde onu cesaretlendirmeye devam ederek devam ettirin.
Çocuğunuza karşı çok ısrarcı olmayın.
Tuvalet eğitiminin uzun ve yavaş bir süreç olduğunu unutmayın.
Tuvalet eğitimine başladıktan sonra çocuğunuza tekrar bez takmak tuvalet alışkanlığını öğrenme sürecini zorlaştırır ve uzamasına neden olur.
Çocuğunuzun tuvalet eğitimine stresli olabileceği bir dönemde başlamayın.